SUY NIỆM, TRIẾT LUẬN & VĂN CHƯƠNG

  Tác giả: Minh Hưng - Bác sĩ Nguyễn Đông Hưng (Tiếp theo phần 1) Nếu như Peter Keating đại diện cho sự tầm thường vô hại, thì Suối Nguồn còn bóc tách một lớp lang sâu hơn, nguy hiểm hơn của sự nghèo nàn tinh thần thông qua nhân vật Ellsworth Toohey. Toohey không cầm súng, hắn cầm bút. Hắn không cướp ngân hàng, hắn cướp linh hồn. Là một nhà phê bình kiến trúc uy tín, một trí thức được trọng vọng, Toohey luôn miệng rao giảng về lòng vị tha, về sự hy sinh cái tôi cho tập thể, về việc cá nhân chỉ là một hạt cát vô nghĩa nếu tách rời khỏi đại dương quần chúng. Nghe qua, những lời ấy đượm vẻ nhân văn và cao cả biết bao. Nhưng bên dưới lớp vỏ bọc thánh thiện ấy là một con quỷ hút máu tàn độc. Toohey hiểu rõ một chân lý đáng sợ: hắn không có khả năng sáng tạo. Hắn là một kẻ bất lực trước cái Đẹp. Và vì không thể sáng tạo, hắn nảy sinh lòng thù hận sâu sắc với những người có khả năng đó. Mục tiêu của Toohey không phải là nâng cao trình độ của đám đông, mà là hạ bệ những đỉnh cao xuống nga...

Tác giả: Minh Hưng - Bác sĩ Nguyễn Đông Hưng Có những cuốn sách đi qua đời ta như một cơn gió nhẹ, làm mát dịu tâm hồn trong chốc lát rồi tan biến vào hư không. Nhưng cũng có những cuốn sách ập đến tựa như một cơn địa chấn, xé toạc mặt đất dưới chân ta, sụp đổ những niềm tin cũ kỹ và buộc ta phải xây dựng lại thế giới quan của mình từ đống tro tàn. "Suối Nguồn" (The Fountainhead) của Ayn Rand chính xác là một cơn địa chấn như thế. Đã gần một thế kỷ trôi qua kể từ khi Howard Roark – gã kiến trúc sư với mái tóc màu cam rực rỡ như ngọn lửa và nụ cười ngạo nghễ bước ra từ trang sách, đứng trên vách đá và nhìn xuống thế giới, nhưng câu hỏi mà Ayn Rand đặt ra vẫn còn nguyên tính thời sự, thậm chí còn nhức nhối hơn trong kỷ nguyên số hóa hỗn loạn này: Đâu là cội nguồn của sự giàu có và giá trị con người? Phải chăng nó nằm ở những con số vô hồn nhảy múa trong tài khoản ngân hàng, ở tiếng vỗ tay rào rào của đám đông vô danh, hay là một thứ tài sản vô hình, bất khả xâm phạm nằm sâu tr...

  Có những cuốn sách khiến ta đọc xong muốn đi đâu đó thật xa, vì chữ nghĩa mở ra một chân trời mới; và cũng có những cuốn sách khiến ta đọc xong… chỉ muốn lặng lẽ bước vào bếp, mở tủ lạnh, nhìn lại cái mình vẫn ăn mỗi ngày, như nhìn lại một thói quen đã sống chung quá lâu đến mức ta quên mất nó đang âm thầm định hình thân thể và tương lai của mình. “ Ăn gì không chết ” thuộc về loại thứ hai. Tựa đề nghe như một câu đùa đen, nhưng thực ra là một câu hỏi nghiêm túc đến lạnh người: nếu cái chết phần lớn đến từ những căn bệnh mạn tính, và những căn bệnh mạn tính lại có liên hệ sâu với lối sống, vậy thì mỗi bữa ăn rốt cuộc là gì một thú vui vô tội hay một cuộc bỏ phiếu lặp đi lặp lại cho sự sống hoặc sự suy tàn? Điều làm cuốn sách này đặc biệt không phải là giọng “dọa” hay giọng “răn”, mà là thái độ khoa học được trình bày như một lời kêu gọi nhân bản. Bác sĩ Michael Greger một người quen thuộc với tinh thần “y học dựa trên bằng chứng” không đứng trên bục cao để nói chuyện đạo đức ăn u...

  Tác giả: Minh Hưng - Bác sĩ Nguyễn Đông Hưng Có những quyển sách đọc xong ta biết thêm vài điều, rồi gấp lại, đời vẫn vậy; nhưng cũng có những quyển sách vừa mở ra đã khiến ta thấy xấu hổ một cách lặng lẽ, vì nhận ra mình lâu nay sống giữa chữ nghĩa mà chưa biết xếp chữ nghĩa vào đâu , sống giữa thông tin mà chưa biết dựng trật tự trong đầu . “Vân đài loại ngữ” của cụ Lê Quý Đôn thuộc về loại thứ hai. Nó không đến như một cuộc kể chuyện, mà đến như một tòa đài chứa sách, nơi tri thức không nằm vương vãi như rơm rạ ngoài sân, mà được bó lại thành từng đụn, từng kho, từng hộc, để ai muốn dùng thì mở đúng ngăn, ai muốn hiểu thì đi đúng lối. Người ta vẫn gọi đây là một dạng “bách khoa thư” của thời trung đại, nhưng nếu chỉ dừng ở chữ “bách khoa”, ta mới chạm lớp vỏ; cái lõi của tác phẩm nằm ở hai chữ “loại ngữ” : tri thức được phân loại để trở thành nếp nghĩ .  Tôi thường nghĩ: đời người khổ không hẳn vì thiếu tri thức, mà vì tri thức nhiều quá mà không có cái khung để đỡ. Chữ...

 Tác giả: Minh Hưng - Bác sĩ Nguyễn Đông Hưng ( Đọc "Suy niệm mỗi ngày" - Lev Tolstoy ) Giữa dòng chảy cuồn cuộn của văn minh vật chất, nơi con người thường bị định giá bởi những gì họ sở hữu hơn là những gì họ là, cuốn sách "Suy niệm mỗi ngày" (tên gốc: Wise Thoughts for Every Day ) của Lev Tolstoy hiện diện như một ngôi đền tĩnh lặng. Không phải là những tòa lâu đài ngôn ngữ tráng lệ như Chiến tranh và Hòa bình hay Anna Karenina mà ông từng xây dựng thời trai trẻ, đây là công trình của một tâm hồn đã đi qua mọi vinh quang và khổ đau, để rồi vào những năm tháng cuối đời, ông chọn cúi xuống, nhặt nhạnh từng hạt ngọc minh triết của nhân loại và trao lại cho chúng ta. Cuốn sách không được viết để đọc ngấu nghiến trong một đêm. Qua bản dịch đầy trân trọng của dịch giả Đỗ Tư Nghĩa, cấu trúc lịch nhật ký nguyên thủy đã được chuyển thành các chủ đề đánh số, cho phép người đọc tự do chọn lựa điểm rơi cho tâm trí mình, biến mỗi trang sách thành một cuộc đối thoại ngắn với s...

  Tác giả: Minh Hưng - Bác sĩ Nguyễn Đông Hưng Seneca từng viết một câu ngắn mà đủ sức làm run rẩy cả một đời người: “Không phải đời sống ngắn ngủi, mà là chúng ta lãng phí nó.” Câu nói ấy không nhằm an ủi, cũng không để phán xét. Nó giống một tấm gương lạnh, buộc con người soi thẳng vào cách mình đang sống, và nhận ra rằng phần lớn nỗi bi kịch của kiếp người không đến từ số phận, mà đến từ sự thất thoát âm thầm của thời gian . Con người thường than phiền rằng đời quá ngắn. Ta nói vậy trong mệt mỏi, trong tiếc nuối, trong cảm giác chưa kịp sống thì đã già. Nhưng Seneca lật ngược giả định ấy: đời không ngắn, chỉ là ta không ở trong đời mình . Ta có mặt sinh học, nhưng tâm trí thì lang thang ở nơi khác. Khi ăn, ta nghĩ đến việc khác. Khi làm việc, ta nghĩ đến thành công chưa tới. Khi thành công, ta nghĩ đến nỗi sợ mất đi. Cả cuộc đời bị xé nhỏ bởi những mảnh chú ý vụn vặt, đến mức khi ngoảnh lại, ta không nhận ra mình đã sống lúc nào. Sự lãng phí lớn nhất, theo Seneca, không phải l...